Page 72 - Khoa Sư Phạm | Kỷ yếu hoạt động khoa học Khoa Sư phạm 2016 - 2020
P. 72
67
PHẦN III
MỘT SỐ BÀI BÁO GIAI ĐOẠN 2016-2020
DẠY HỌC MÔN TOÁN Ở TRƢỜNG PHỔ THÔNG THEO HƢỚNG
HÌNH THÀNH NĂNG LỰC CHO HỌC SINH *
Kiều Mạnh Hùng
Nguyễn Thanh Hưng
Tóm tắt: Việc nghiên cứu dạy học môn Toán ở trường Phổ thông theo hướng hình
thành năng lực cho học sinh là vấn đề cấp bách trong giai đoạn triển khai chương trình
Giáo dục phổ thông mới. Bài viết trình bày một số vấn đề về năng lực, sự khác biệt giữa
dạy học theo hướng tiếp cận năng lực và dạy học theo hướng tiếp cận nội dung cho học
sinh. Đồng thời nêu lên 7 nhóm năng lực cần hình thành cho học sinh; những lưu ý cho
giáo viên trong việc lựa chọn linh hoạt, sáng tạo để hình thành cho học sinh khi dạy học
môn Toán ở trường Phổ thông nhằm đáp ứng ngày một tốt hơn chương trình Giáo dục phổ
thông mới nói chung, chương trình môn Toán mới ở trường Phổ thông nói riêng.
Từ khóa: Dạy học, môn Toán, trường Phổ thông, năng lực, học sinh.
1. Đặt vấn đề
Chương trình môn Toán sau 2019 được xây dựng theo định hướng phát triển 6
phẩm chất (Yêu đất nước, yêu con người, chăm học, chăm làm, trung thực, trách nhiệm) và
10 năng lực (NL) của người học (NL chung: Tự chủ và tự học, giao tiếp và hợp tác, giải
quyết vấn đề và sáng tạo; NL chuyên môn: Ngôn ngữ, tính toán, tìm hiểu tự nhiên và xã
hội, công nghệ, tin học, thẩm mỹ, thể chất) đặc biệt NL giải quyết các vấn đề trong thực
tiễn cuộc sống, nhằm phát huy tốt nhất tiềm năng của mỗi học sinh (HS). Để đạt được mục
tiêu trên, chương trình môn Toán mới được ban soạn thảo xây dựng trên các phương châm:
Tinh giản, thiết thực, hiện đại và khơi nguồn sáng tạo. Nội dung phải tinh giản, phản ánh
những giá trị cốt lõi, nền tảng của văn hóa toán học. Đây là nội dung được đề cập ở trường
phổ thông (PT), phản ánh nhu cầu hiểu biết thế giới cũng như hứng thú, sở thích của HS.
Chương trình chú trọng tính ứng dụng thiết thực, gắn kết với đời sống thực tế và các môn
học khác, gắn với xu hướng phát triển hiện đại của các ngành khoa học khác. Tính mới của
môn Toán sẽ giúp HS sau giai đoạn GD PT có thể hội nhập quốc tế. Chúng ta muốn đưa
đất nước đi lên, thì phải có con người sáng tạo. Do đó, GD Toán học PT cần khơi gợi sự
sáng tạo ấy ở mỗi HS. Ngoài ra, chương trình mới đã kế thừa và phát huy những ưu điểm
của chương trình hiện hành, có sự phân hóa để đáp ứng nhu cầu học Toán của HS. Quán
triệt tinh thần ai cũng được học Toán nhưng mỗi người có thể học Toán theo cách phù hợp
với sở thích và NL cá nhân. Bên cạnh đó, chương trình có tính mở để thực hiện chủ trương
“một chương trình nhiều bộ SGK”, dành sáng tạo cho tác giả SGK và giáo viên (GV) khi
dạy học (DH). Việc nghiên cứu DH môn Poán ở trường PT theo hướng hình thành NL cho
HS hết sức bức thiết, có ý nghĩa lí luận và thực tiễn.
2. Một số vấn đề cơ bản về năng lực
2.1. Năng lực: Là phẩm chất tâm lí và sinh lí tạo cho con người khả năng hoàn