Page 273 - Khoa Sư Phạm | Kỷ yếu hoạt động khoa học Khoa Sư phạm 2016 - 2020
P. 273
con người, vì tính phiến loạn và vô đạo gian sống hòa mình với thiên nhiên. Tâm
của nó đối với thiên nhiên, và tiếp sau đó hồn họ chai sạn và tê liệt. Thiên nhiên
sẽ là tai họa.” (Hoàng Phủ Ngọc Tường, không còn ý nghĩa bầu bạn để thanh lọc
2002, tr 123). Với thái độ không khoan tâm hồn và hàn gắn những vết thương
nhượng, tác giả viết: “Vâng, cứ tiếp tục của đời sống. Con người thiếu suy tư về
phá rừng, đúc nhựa mặt đất, xịt CO2 tự nhiên và không còn xem tự nhiên như
đậm đặc cả không khí, chọc thủng toang một phần quan trọng hiện hữu của đời
hoác tầng Ôzôn với tốc độ khủng khiếp sống nữa. Loại bỏ tự nhiên khỏi đời sống
như thế này thì liệu con người còn sống tinh thần là “cái chết trước kì hạn” của
được bao lâu nữa để mà “chinh phục con người hiện đại.
thiên nhiên”?” (Hoàng Phủ Ngọc Tường, Không chỉ rời bỏ tự nhiên, con
2002, tr 124). người còn là kẻ tàn phá, hủy diệt tự
Có thể thấy hiện tượng con người nhiên vì những lợi ích cá nhân. Khi hạt
can thiệp quá sâu vào tự nhiên, làm biến mầm trong tâm hồn đã chết, họ sẵn sáng
đổi tự nhiên theo ý muốn chủ quan; bắt thiêu rụi những cánh rừng tự nhiên.
tự nhiên phải “oằn mình” phục vụ lợi ích Tiếng nói mạnh mẽ và nhân bản của
của mình không phải là chuyện chỉ xuất người cầm bút trong tác phẩm rất đáng
hiện trong văn chương. Nhưng văn để người đọc suy tư: “Tại sao người ta
chương nhận lấy trách nhiệm thức tỉnh không nghĩ tới việc tái tạo Bạch Mã
con người về nhận thức, tình cảm, thái bằng cách trồng lại cây rừng ở đây?
độ và hành động. Nỗi âu lo của nhà văn ...Với tôi, Bạch Mã bây giờ không phải
là làm thế nào để cân bằng giữa phát là thiên nhiên, mà là cõi hỗn mang vô
triển với việc tồn vong của tự nhiên, sự nghĩa...Tự nhiên phải trải qua một nghìn
chấn hưng văn hóa phải đi đôi với sự tôn năm để đạt tới cứu cánh nội tại của nó là
trọng các sinh mệnh khác trong tính toàn văn hóa, và văn hóa là báu vật dành cho
thể như một triết lí. Vấn đề đặt ra thật con người.” (Hoàng Phủ Ngọc Tường,
không dễ dàng. Nhưng đó là thái độ sinh 2002, tr 722). Trở về với tự nhiên phải là
thái đáng suy nghĩ. cuộc hành hương thường kì để hàm
3.2. Con người thực dụng, tha hóa dưỡng nhân cách, nuôi dưỡng khát vọng
trong môi trường đô thị hóa, công sống và lí tưởng hành xử của con người.
nghiệp hóa Sau chiến tranh, con người kiệt
Sự phát triển của một cộng đồng sức vì đói và suy kiệt tinh thần vì khổ
đôi khi đi ngược lại ý nghĩa sinh thái vì đau. Họ duy trì sự sống bằng cách lật
nó chống lại tự nhiên, thiếu bền vững, tung những mảnh rừng, những khu đô thị
thậm chí có tính chất phá hoại. Đời sống cũ, mong tìm được chút gì sót lại. Những
mới đặt con người vào vòng quay hối hả. đoàn người hốc hác, kéo lên rừng thẳm
Con người đô thị không còn dành thời đốt rừng, tìm xác máy bay để lấy nhôm.