Page 293 - Khoa Sư Phạm | Kỷ yếu hoạt động khoa học Khoa Sư phạm 2016 - 2020
P. 293
TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Sinh kế của ngƣời Mnông dƣới tác động của thủy điện Buôn Tua Srah
ở huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk
TS. Phạm Trọng Lượng
1. Mục đích nghiên cứu
Qua nghiên cứu SK của người Mnông trước và sau khi xây dựng TĐ Buôn Tua Srah
ở huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk, luận án tìm hiểu các yếu tố thúc đẩy và cản trở nguồn lực sinh kế
(NLSK) do TĐ gây nên, đồng thời gợi ý các giải pháp phù hợp để phát triển SK cho người
Mnông khu TĐC và vùng chịu tác động TĐ Buôn Tua Srah trong bối cảnh mới.
2. Nội dung nghiên cứu
- Hệ thống hóa lý thuyết về SK; nghiên cứu về SK của người Mnông trước và sau
khi xây dựng TĐ Buôn Tua Srah;
- Tìm hiểu các vấn đề về môi trường tự nhiên, xã hội, giáo dục, y tế và tình hình
chăm sóc sức khỏe đối với người Mnông TĐC, vùng chịu tác động TĐ Buôn Tua Srah ở
huyện Lắk;
- Đánh giá những NLSK; nhận diện những biến đổi về SK của người Mnông dưới
tác động của TĐ Buôn Tua Srah;
- Nghiên cứu, đề xuất một số giải pháp phù hợp để phát triển SKBV cho người
Mnông trong điều kiện chịu tác động của TĐ Buôn Tua Srah.
3. Đóng góp của luận án
3.1. Về khoa học
Thứ nhất, bằng việc áp dụng khung sinh kế và sinh kế bền vững, luận án đã góp
phần nâng cao phương pháp nghiên cứu về sinh kế của tộc người, khác với cách nghiên
cứu dân tộc học kinh tế truyền thống ở Việt Nam. Thứ hai, qua nghiên cứu biến đổi SK
của dân tộc Mnông do tác động của thủy điện Buôn Tua Srah ở huyện Lắk, luận án góp
phần tìm hiểu quá trình tộc người của dân tộc này trong bối cảnh mới. Thứ ba, kết quả
nghiên cứu của luận án góp phần bổ sung, sáng tỏ thêm lí thuyết và khung phân tích về
sinh kế. Thứ tư, luận án cung cấp cho khoa học dân tộc học/nhân học nguồn tư liệu thực
địa để vận dụng so sánh, đánh giá sự thay đổi sinh kế của các cộng đồng dân cư dưới tác
động của các công trình thủy điện khác ở Tây Nguyên và cả nước.
3.2. Về thực tiễn
Thứ nhất, cùng với những công trình nghiên cứu về tái định cư và tác động do xây
dựng thủy điện ở một số nơi khác trên cả nước, luận án góp phần chỉ ra sự bất cập của
việc xây dựng công trình thủy điện Buôn Tua Srah ảnh hưởng tiêu cực đến sự bền vững
sinh kế của các tộc người Mnông. Thứ hai, luận án nêu rõ nguyên nhân biến đổi sinh kế,
các xu hướng biến đổi sinh kế tộc người Mnông dưới tác động của thủy điện Buôn Tua
Srah. Thứ ba, luận án cung cấp cơ sở khoa học để các cấp có thẩm quyền điều chỉnh, xây
dựng chính sách phát triển cho cộng đồng các dân tộc bị tác động do xây dựng thủy điện