Page 135 - Khoa Sư Phạm | Kỷ yếu hoạt động khoa học Khoa Sư phạm 2016 - 2020
P. 135
130
đó, hiện tượng song ngữ còn mang tính chất bất bình đẳng trong sáng tác văn chương.
Những tác phẩm được viết với mục đích, nội dung cao quý thường dùng ngôn ngữ tiếp
thu từ nước ngoài còn những sáng tác với mục đích, nội dung thông tục, đời thường lại
hay dùng ngôn ngữ bản địa.
Hiện tượng song ngữ trong văn học trung đại các nước Việt Nam, Korea và Nhật
Bản có quá trình hình thành, vận động và phát triển không giống nhau tùy vào đặc điểm
lịch sử quốc gia và lịch sử văn học mỗi nước. Nhưng nhìn chung, hiện tượng song ngữ
trong văn học trung đại các nước này trải qua ba giai đoạn: Sơ kỳ trung đại, Trung kỳ
trung đại và Hậu kỳ trung đại. Hiện tượng song ngữ trong văn học các nước Việt Nam,
Korea và Nhật Bản có những điểm tương đồng và khác biệt nhất định về đặc điểm; quá
trình hình thành và phát triển; biểu hiện trên các phương diện tác giả, thể loại và ngôn
ngữ. Nguyên nhân của những sự tương đồng và khác biệt này một phần đến từ vị trí nằm
trong phạm vi ảnh hưởng của văn hóa chữ Hán; đặc điểm lịch sử, xã hội mỗi nước; quan
điểm thẩm mĩ và quan điểm văn chương
________________
(1) Trần Đình Sử: Mấy vấn đề thi pháp văn học trung đại Việt Nam. NXB. Giáo dục, H.,
1999, tr.64.
(2) Diệp Quang Ban: Từ điển thuật ngữ ngôn ngữ học. NXB. Giáo dục Việt Nam, H.,
2010, tr.437.
(3) Nguyễn Như Ý (Chủ biên): Đại từ điển tiếng Việt. NXB. Văn hóa - Thông tin, H.,
1999, tr.1451.
(4) Nguyễn Như Ý (Chủ biên): Từ điển giải thích thuật ngữ ngôn ngữ học. NXB. Giáo
dục, H., 1997, tr.248.
(5) Phan Ngọc: Mẹo giải nghĩa từ Hán Việt và chữa lỗi chính tả. NXB. Thanh niên, H.,
2000, tr.249.
(6) Nguyễn Văn Khang: Ngôn ngữ học xã hội. NXB. Giáo dục Việt Nam, H., 2015,
tr.249.
(7) Hoàng Phê (Chủ biên): Từ điển tiếng Việt, NXB. Đà Nẵng, 2000, tr.848.
(8) Hoàng Quốc: Những đặc trưng ngôn ngữ học xã hội của hiện tượng song ngữ, Luận
án tiến sĩ Ngôn ngữ học, Trường Đại học An Giang, 2009, tr16.
(9) Lã Nhâm Thìn – Vũ Thanh (Đồng Chủ biên) – Đinh Thị Khang – Trần Thị Hoa Lê –
Nguyễn Thị Nương – Nguyễn Thanh Tùng: Giáo trình văn học trung đại Việt Nam, NXB.
Giáo dục Việt Nam, H., 2015, tr.15.
(10) Trần Đình Sử: Thi pháp văn học trung đại Việt Nam: NXB. Đại học Quốc gia Hà
Nội, 2005, tr.135.
(11) Dẫn theo Dương Quảng Hàm: Việt Nam văn học sử yếu. Tái bản. Bộ Quốc gia giáo
dục, H., 1950, tr.100.