Page 173 - Khoa Sư Phạm | Kỷ yếu hoạt động khoa học Khoa Sư phạm 2016 - 2020

168

đẹp của từng ngọn cây, bụi cỏ, những đóa hoa vô thường. Vì vậy, danh họa Van Gogh đã
phát hiện ra những điều bí ẩn trong tâm lý yêu thiên nhiên cây cỏ của người Nhật chính
là: “Với người Nhật, bậc hiền giả chỉ nên để tâm suy nghĩ về cỏ cây mà thôi”. Là nhà văn

mang phong cách truyền thống thuần khiết, Kawabata đã mô tả hết sức tinh tế thiên
hướng của người Nhật là gần gũi với vẻ đẹp của thiên nhiên.
Đến với Hồ, bức tranh thiên nhiên được hiện lên ngoài sắc màu trắng của tuyết, màu
xanh của cảnh trời, cây lá còn hiện lên rất nhiều màu sắc khác như màu hồng phớt của
anh đào, màu đỏ rừng rực của rừng phong thu, màu xám lạnh của đá, màu trắng đục của
sương, màu trắng bạc của cỏ lau, màu xanh biếc của biển, màu trắng pha vàng của hoa
keo, màu hồng chân mây,... Đặc biệt, không gian thiên nhiên trong sáng tác của
Kawabata còn vang vọng một thứ âm thanh ma mị, ảo thanh, ảo diệu. Đó là hình ảnh

những dãy thông liễu thẳng tắp, cao vút và xanh mướt như mây tầng, trong bản đàn của
gió núi cũng có thể tấu lên một khúc nhạc du dương - những giai điệu vang vọng và thấm
sâu vào tâm hồn Gimpei.
Trong bức tranh thiên nhiên đậm sắc hương, nhà văn đã đưa hình ảnh của các loại
hoa đặc trưng nhất của Nhật Bản như hoa cúc gai, hoa hồ chi tử, hoa anh đào, hoa
sumire, hoa hồng,... Mỗi loài hoa được Kawabata lựa chọn đưa vào trong tác phẩm đều

có ý nghĩa vô cùng đặc biệt. Chúng không chỉ mang vẻ đẹp của một loài hoa mà còn có
công dụng trị bệnh, thứ bệnh mà con người Nhật Bản đang mắc phải trong cuộc khủng
hoảng căn cước lúc bấy giờ. Như loài hoa hồ chi tử cũng có công dụng giúp an thần. Hay
hoa cúc gai, ngoài vẻ đẹp tinh khiết như sương mang ý nghĩa của sự quý phái, trong sạch
và tin tưởng thì công dụng của loài hoa trong y học dùng để giải độc tố và giúp điều trị
các chứng bệnh trầm cảm.
Với sự tài hoa và am hiểu tinh tường, tác giả đã lựa chọn, miêu tả hàm chứa trong

nó quan niệm của người Nhật về cái đẹp. Như loài hoa Sumire (hoa tím) mang ý nghĩa
yêu những gì nhỏ bé, sự chân thành và niềm hạnh phúc giản đơn. Khi mọi người tặng cho
nhau là để gợi nhớ về mối quan hệ gắn kết, yêu thương. Ngoài ra, trong quan niệm của
người Nhật, họ đánh giá cao những gì ở trạng thái ban sơ, tinh khôi, không tồn tại lâu dài
và không thể chạm tới. Trước vẻ đẹp vô thường, những cánh hoa rực rỡ, căng mọng khoe
sắc hiến mình hết thảy chỉ trong vài ngày rồi lả tả cuốn theo sóng “hồ làng mẹ hắn”, hoa

anh đào chính là một ví dụ hoàn hảo cho cái đẹp trong quan niệm người Nhật: cái đẹp
mong manh thấm đượm cảm thức vô thường của Phật giáo. Mỗi biến đổi của cỏ cây, hoa
lá cũng để lại những thổn thức trong tâm hồn nhân vật: “Hình ảnh những bông hoa anh
đào núi in trên hồ nước ở làng Yayoi hiện lên sắc nét trong tâm tưởng hắn... Gimpei
nhắm mắt, hồi tưởng lại gương mặt mẹ” [4, tr.98]. Trong những hoàn cảnh như thế, thiên
nhiên vần vũ, rong ruổi khắp nơi minh chứng cho những mảnh vỡ tâm hồn đang còn ở
lại.