Page 203 - Khoa Sư Phạm | Kỷ yếu hoạt động khoa học Khoa Sư phạm 2016 - 2020
P. 203
198
hình thức tổ chức dạy học còn đơn điệu, do đó chưa thu hút được người học vào hoạt
động cảm thụ một cách tích cực. Người học đọc sai thì sẽ hiểu sai, sẽ cảm thụ không
đúng, dẫn đến chất lượng bồi dưỡng cảm thụ văn học cho người học còn nhiều hạn chế.
Tìm hiểu thực trạng dạy học cảm thụ Văn học, chúng tôi thấy rằng việc dạy học cảm thụ
văn học chưa đáp ứng được mục tiêu, nhiệm vụ môn học. Không giúp người học hiểu
được, không cảm nhận được cái hay, cái đẹp trong bài, cũng có nghĩa là không hồi đáp
được văn bản, tức là việc cảm thụ văn học thực sự chưa đạt yêu cầu. Người học chưa thấy
được tính chất của một văn bản nghệ thuật, dù dài hay ngắn thì nó cũng chứa lượng thông
tin nhất định về ngôn từ, hình ảnh, sự kiện, tình cảm cho nên những thông tin đó tác động
vào tâm hồn người học bị hạn chế. Người học còn chậm trong quá trình nhận diện ngôn
ngữ trong văn bản, kĩ năng đọc thành thạo để nắm được đề tài và những từ ngữ cần tìm
nghĩa, từ đó việc hiểu nội dung của văn bản còn nhiều hạn chế. Đọc và hiểu còn đang
tách rời nhau, người học đọc nhưng không hiểu, đọc nhưng không tư duy cái được đọc, từ
đó dẫn đến khó khăn trong cảm thụ. Phần tìm hiểu nội dung văn bản, người học trả lời
các câu hỏi máy móc, phụ thuộc quá nhiều vào từng câu, từng chữ trong văn bản, trong
suy nghĩ và trả lời người học chưa chủ động và chưa có tính sáng tạo. Phần đông người
học chỉ dừng lại ở phần tìm hiểu văn bản mà chưa chủ động trong việc diễn đạt kết quả
cảm thụ, chưa biết rút ra bài học về nhận thức, về tình cảm, hành vi sau khi được đọc,
được nghe. Đặc biệt người học chưa biết suy nghĩ để phê phán hay khẳng định nội dung
văn bản đưa ra, người học không biết quan tâm đến mong muốn mà người viết đặt vào
chính đối tượng người đọc, người nghe. Theo kết quả khảo sát của chúng tôi thì điều
đáng lo ngại là trong khi học tập, sinh viên còn khá thụ động, các em ít phát biểu, thảo
luận với giáo viên trong khi học, chỉ có 20.5 % sinh viên thường xuyên phát biểu và chỉ
có 6.5 % sinh viên lựa chọn cách thảo luận với giáo viên (Xem Bảng 6).
Ở phương diện lý thuyết, sinh viên hiểu cảm thụ văn học là sự rung cảm trước vẻ
đẹp tinh tế của hình tượng văn học. 72.5 % sinh viên đồng ý với quan điểm đặc điểm của
hoạt động cảm thụ văn học là hoạt động nhận thức hình tượng văn học, là sự rung cảm
trước vẻ đẹp tinh tế của hình tượng văn học, cảm thụ văn học thiên về chủ quan và cảm
tính (Xem Bảng 7). Như vậy, có thể thấy sinh viên ngành Ngữ văn trường ĐH Tây
Nguyên mặc dù đồng ý sự quan trọng và cần thiết của năng lực cảm thụ văn học nhưng
vẫn chưa thực sự nhận thức rõ mục tiêu, vai trò của năng lực cảm thụ văn học. Sinh viên
ngành Ngữ văn trường ĐH Tây Nguyên còn khá mơ hồ trong việc ý thức sự hình thành
và phát triển năng lực cảm thụ văn học, các em tập trung và đầu tư vào việc học tập các
môn khác nhưng lại ít đầu tư cho năng lực cảm thụ văn học, chính điều này đã trở thành
một trong những nhân tố cản trở năng lực cảm thụ văn học. Nội dung học tập là yếu tố
quan trọng trong việc bồi dưỡng năng lực cảm thụ văn học. Nội dung học tập phải phù
hợp với đặc điểm tâm sinh lý của người học, phù hợp mục tiêu bài học, đây cũng chính là