Page 81 - Khoa Sư Phạm | Kỷ yếu hoạt động khoa học Khoa Sư phạm 2016 - 2020
P. 81
76
những chú chuột ăn cắp tã của ta làm áo choàng vào bệnh viện
chúng sờ lên mặt ta tìm môi ta liếm liếm
rồi chúng ra đi ta hồi hộp nằm chờ.
Chúng ta lớn lên cùng nhau ăn thịt chó
cùng nhau thấy những con trâu vừa kéo cày vừa đái bừa xuống ruộng
cùng nhau thấy những gái điếm ngủ dọc bờ sông đầu gục xuống
và những chuyến tàu chở đầy ắp vũ khí
trên nóc toa là trẻ nhỏ người già…”
(“Những kỉ niệm tưởng tượng”) (2)
Những ám ảnh hiện sinh đó đưa thơ Trương Đăng Dung đến gần với những cảm
nhận về “thế giới mất Chúa” của văn học phương Tây hiện đại, đặc biệt là của Kafka.
Người đọc có thể cảm nhận có sự gần gũi giữa những cảm nhận về thế giới trong sáng
tác của Kafka và những vần thơ đầy sức ám ảnh của Trương Đăng Dung. Đó là thế giới
của nỗi sợ hãi, lo âu trước thực tại phi lí mà con người phải đối mặt trong cô đơn và bất
lực:
“Bom nổ ở một Thánh đường Hồi giáo
máu người nhuộm đỏ sách Kinh
bom nổ ở chợ Bagdad
thịt người trộn vào rau quả
những người đàn bà choàng khăn đen lăn lộn
không thấy những kẻ gây tội ác
chỉ thấy những nạn nhân
và những người ngồi xem nỗi đau qua màn ảnh nhỏ”
(“Ghi chép hè 2009”) (3)
Còn gì đáng sợ hơn khi ở những nơi tôn nghiêm nhất (Thánh đường), trên những gì
linh thiêng nhất (sách Kinh), ở những nơi nhộn nhịp nhất (Phiên chợ Bagdad) lại phơi ra
những cảnh tang thương khốc liệt nhất (Bom nổ, máu nhuộm đỏ, thịt người trộn vào rau củ,
những người đàn bà choàng khăn đen lăn lộn…). Chúng ta đang sống trong một thế giới mà
kẻ gây ra tội ác lại là những kẻ giấu mình, không ai thấy, chỉ còn lại là nỗi đau của con người
trong cuộc và sự bất lực của con người “ngồi xem nỗi đau qua màn ảnh nhỏ”.
Thơ Trương Đăng Dung cho người đọc cảm nhận cái không khí ác mộng thường
thấy trong thế giới nghệ thuật của Franz Kafka, nơi con người bị săn đuổi, bị bủa vây:
“Tôi chạy trên bức tường dựng đứng
những con nhện đen đuổi theo
những con thằn lằn đen đuổi theo.
Tôi chạy trên cánh rừng ngập nước
những con hổ không da đuổi theo
những con rắn không đầu đuổi theo.
Tôi chạy trên cánh đồng bỏ hoang
những người khiếm thị ôm súng đuổi theo